Willa „Anna”



Stanisław Juszczyk
1934–1935
Dzielnica II – Grzegórzki
Domy i wille
al. Beliny-Prażmowskiego 54
Informacje o obiekcie
To jedna z najciekawszych pod względem stylistycznym willi powstałych w latach trzydziestych na osiedlu oficerskim. Została wybudowana w ramach działalności Oficerskiej Spółdzielni Mieszkaniowej dla Stanisława i Władysława Wanickich w latach 1934-35. Zaprojektował ją Stanisław Juszczyk. Willa posiada prostą, symetryczną bryłę. Zastosowano tutaj niemalże płaski dach znajdujący się ponad wydatnym gzymsem okapnikowym, a na elewacjach bocznych umieszczono dwukondygnacyjne wykusze o dużych narożnych oknach. Najciekawszą formę uzyskała fasada. W jej centralnej, znacząco cofniętej części znalazły się drzwi wejściowe, połączone z pionowym oknem doświetlającym klatkę schodową. Do ukształtowanej w ten sposób „niszy” przylegają cztery duże okna. Geometryczność podziałów części centralnej silnie kontrastuje z całkowicie gładkimi bocznymi partiami elewacji frontowej. Ponad środkową partią fasady umieszczono elegancki napis „WILLA ANNA”, z płaskorzeźbionym tondem pośrodku, przedstawiającym Marię z Dzieciątkiem. Tego typu tonda, nawiązujące do sztuki włoskiego renesansu (niekiedy nawet pokryte kolorową glazurą) stosunkowo często dekorowały krakowskie domy mieszkalne. Także nadawanie nieruchomości nazwy pochodzącej od imienia jednej z członkiń rodziny było wówczas popularną praktyką.
Osiowe, surowe i powściągliwe w swym wyrazie zakomponowanie fasady przydaje willi „Anna” swoistej monumentalności. Tego typu rozwiązania pojawiały się w Krakowie, a jako najbardziej okazały przykład należy wskazać willę Edmunda Rosenhaucha, zaprojektowaną w 1925 roku przez Wacława Krzyżanowskiego, znajdująca się przy ul. Lea. Wydaje się, że prostota i elegancja dzieła Juszczyka miała wpływ na ukształtowanie fasad wielu okolicznych budynków, w szczególności kilku dwupiętrowych kamienic znajdujących się po przeciwnej stronie alei.
Opracowanie:
Kamila Twardowska
Szlak modernizmu
Zobacz inne obiekty na trasie
Budynek Sądu Wojewódzkiego w Krakowie
Krakowski Ośrodek Techniki NOT (współcześnie Unity Centre)
Biurowiec Centralnego Zarządu Przemysłu Naftowego
Wybrane trasy
Poza głównymi trasami
W XX wieku miał miejsce dynamiczny rozwój Krakowa, którego ślady pod postacią wyjątkowych dzieł architektury odnajdziemy na ternie całego miasta. Spacerując po często odległych dzielnicach możemy dotrzeć do wielu wybitnych budowli z okresu międzywojennego oraz z czasów przyspieszonej ekspansji miasta po 1945 roku.
Półwsie Zwierzynieckie
Spacer po Półwsiu Zwierzynieckim odkrywa jedną z najbardziej urokliwych dzielnic międzywojennego Krakowa, galerię modernistycznych kamienic, oryginalnych detali i dekoracji, którą uzupełniają śmiałe kreacji powojennego modernizmu na czele z zespołem Hotelu Cracovia i Kina Kijów.Spacer po Półwsiu Zwierzynieckim odkrywa jedną z najbardziej urokliwych dzielnic międzywojennego Krakowa, galerię modernistycznych kamienic, oryginalnych detali i dekoracji, którą uzupełniają śmiałe kreacji powojennego modernizmu na czele z zespołem Hotelu Cracovia i Kina Kijów.
Godła Kamienic
W okresie międzywojennym szybko rozbudowywany Kraków przywrócił i rozwinął tradycję umieszczania godeł nad wejściami do nowopowstałych kamienic. W ten sposób powstała bogata i rozsiana po całym mieście galeria płaskorzeźb, malowideł ściennych, rzeźb figuralnych, które tworzyli najlepsi krakowscy artyści. Trasa przybliża wybrane przykłady tego wyjątkowego, krakowskiego fenomenu.