Międzyresortowy Instytut Technologii Materiałów Budowlanych i Ceramiki AGH
(obecnie Wydział Inżynierii Materiałowej i Ceramiki AGH)
Wojciech Buliński
po 1972–1975
Dzielnica V – Krowodrza
Uczelnie
al. Mickiewicza 30 (kampus AGH)
Informacje o obiekcie
Zespół budynków Instytutu Technologii Materiałów Budowlanych i Ceramiki AGH w Krakowie to jeden z ostatnich, bo zrealizowany dopiero w latach 70. modernistycznych kompleksów wzniesionych na terenie Akademii Górniczo-Hutniczej. W jego skład wchodzą dwa połączone ze sobą obiekty, które zamykają od zachodu główną oś rozległego kampusu uczelni. Na tle pobliskich, przeważnie socrealistycznych pawilonów wyróżnia się on modernistyczną bryłą i wyraźnym odejściem od symetrii w kompozycji. Zespół składa się z dwóch skontrastowanych ze sobą brył. Od południa znajduje się czterokondygnacyjna bryła budynku biurowo-edukacyjnego. Wzniesiona na rzucie kwadratu stanowi dominantę całości. Od północy przylega do niej rozległy dwukondygnacyjny budynek laboratoriów. Jego prostokątna bryła wychodzi przed linię budynku biurowego. Pomiędzy nimi znajduje się najwyższa, ale schowana poprzez cofnięcie bryła trzonu komunikacyjnego. Oba budynki wyróżnia zastosowanie dużych pasmowo ukształtowanych przeszkleń, które skontrastowane zostały z oddzielającymi kondygnacje pasami o surowej betonowej fakturze. W wypadku budynku biurowego zostały one wysunięte do przodu w stosunku do linii okien, a ponad nimi umieszczono podparte na zdwojonych podstawach poziome betonowe poprzeczki imitujące balustrady. Dzięki temu zabiegowi bryła nabrała trójwymiarowego, rzeźbiarskiego charakteru. W przypadku budynku laboratoriów ekspresja została osiągnięta dzięki wysunięciu szerokiej linii dachu, który sprawia wrażenie być zawieszonym na cienkich słupach ponad wielkimi taflami szkła.
Zespół zaprojektowany został przez prof. Wojciecha Bulińskiego przy współpracy Bolesława Szczurka. Związany z Politechniką Krakowską profesor Wojciech Buliński (dziekan Wydziału Architektury, 1987-1993) to autor wielu spośród najciekawszych krakowskich budynków modernistycznych z zakresu użyteczności publicznej. Jego prace przywodzą na myśl najlepsze przykłady światowego modernizmu. Surowe, żelbetowe faktury i ekspresyjnie uformowane bryły Instytutu Technologii Materiałów Budowlanych i Ceramiki AGH przypomina strukturalizm, a w swoim wyrazie najbliższe jest projektom Kenzo Tangego, jak na przykład budynek władz prefektury Kagawa z 1957 lub centrum prasy Yamanashi w Kofu z 1967. W 2012 roku budynki kompleksu poddane zostały modernizacji. Betonowe części elewacji pomalowano na jasnoszary kolor zacierając przy tym chropowaty charakter materiału. Zlikwidowano także oryginalne podłużne zadaszenie. W bezpośrednim sąsiedztwie wzniesiono nowy budynek, który programowo odcina się od modernistycznego kontekstu, a jakością projektu i wykonania nie dorównuje poprzednikowi.
Opracowanie:
Michał Wiśniewski
Szlak modernizmu
Zobacz inne obiekty na trasie
Wydział Fizyki i Matematyki UJ
Dom Polskiego Stowarzyszenia Studentek UJ „Jedność”
Miejski Stadion Sportowy
Wybrane trasy
Aleje Trzech Wieszczów
Aleje Trzech Wieszczów to najważniejsza kreacja urbanistyczna i architektoniczna międzywojennego Krakowa. Trasa spaceru prowadzi wzdłuż Alei Adama Mickiewicza, najbardziej reprezentacyjnej części założenia, gdzie powstały monumentalne gmachy Akademii Górniczo-Hutniczej, Biblioteki Jagiellońskiej i Muzeum Narodowego.
Poza głównymi trasami
W XX wieku miał miejsce dynamiczny rozwój Krakowa, którego ślady pod postacią wyjątkowych dzieł architektury odnajdziemy na ternie całego miasta. Spacerując po często odległych dzielnicach możemy dotrzeć do wielu wybitnych budowli z okresu międzywojennego oraz z czasów przyspieszonej ekspansji miasta po 1945 roku.
Krowodrza
W okresie międzywojennym dawną podkrakowską wieś Krowodrza wypełniły luksusowe kamienice i wille. Osią nowego założenia była Aleja Juliusza Słowackiego, a sercem ozdobiony monumentalnymi nowoczesnymi budynkami Plac Inwalidów. Spacer pokazuje najciekawsze przykłady budownictwa mieszkaniowego tego okresu.