Międzyresortowy Instytut Technologii Materiałów Budowlanych i Ceramiki AGH
(obecnie Wydział Inżynierii Materiałowej i Ceramiki AGH)
Wojciech Buliński
po 1972–1975
Dzielnica V – Krowodrza
Uczelnie
al. Mickiewicza 30 (kampus AGH)
Informacje o obiekcie
Zespół budynków Instytutu Technologii Materiałów Budowlanych i Ceramiki AGH w Krakowie to jeden z ostatnich, bo zrealizowany dopiero w latach 70. modernistycznych kompleksów wzniesionych na terenie Akademii Górniczo-Hutniczej. W jego skład wchodzą dwa połączone ze sobą obiekty, które zamykają od zachodu główną oś rozległego kampusu uczelni. Na tle pobliskich, przeważnie socrealistycznych pawilonów wyróżnia się on modernistyczną bryłą i wyraźnym odejściem od symetrii w kompozycji. Zespół składa się z dwóch skontrastowanych ze sobą brył. Od południa znajduje się czterokondygnacyjna bryła budynku biurowo-edukacyjnego. Wzniesiona na rzucie kwadratu stanowi dominantę całości. Od północy przylega do niej rozległy dwukondygnacyjny budynek laboratoriów. Jego prostokątna bryła wychodzi przed linię budynku biurowego. Pomiędzy nimi znajduje się najwyższa, ale schowana poprzez cofnięcie bryła trzonu komunikacyjnego. Oba budynki wyróżnia zastosowanie dużych pasmowo ukształtowanych przeszkleń, które skontrastowane zostały z oddzielającymi kondygnacje pasami o surowej betonowej fakturze. W wypadku budynku biurowego zostały one wysunięte do przodu w stosunku do linii okien, a ponad nimi umieszczono podparte na zdwojonych podstawach poziome betonowe poprzeczki imitujące balustrady. Dzięki temu zabiegowi bryła nabrała trójwymiarowego, rzeźbiarskiego charakteru. W przypadku budynku laboratoriów ekspresja została osiągnięta dzięki wysunięciu szerokiej linii dachu, który sprawia wrażenie być zawieszonym na cienkich słupach ponad wielkimi taflami szkła.
Zespół zaprojektowany został przez prof. Wojciecha Bulińskiego przy współpracy Bolesława Szczurka. Związany z Politechniką Krakowską profesor Wojciech Buliński (dziekan Wydziału Architektury, 1987-1993) to autor wielu spośród najciekawszych krakowskich budynków modernistycznych z zakresu użyteczności publicznej. Jego prace przywodzą na myśl najlepsze przykłady światowego modernizmu. Surowe, żelbetowe faktury i ekspresyjnie uformowane bryły Instytutu Technologii Materiałów Budowlanych i Ceramiki AGH przypomina strukturalizm, a w swoim wyrazie najbliższe jest projektom Kenzo Tangego, jak na przykład budynek władz prefektury Kagawa z 1957 lub centrum prasy Yamanashi w Kofu z 1967. W 2012 roku budynki kompleksu poddane zostały modernizacji. Betonowe części elewacji pomalowano na jasnoszary kolor zacierając przy tym chropowaty charakter materiału. Zlikwidowano także oryginalne podłużne zadaszenie. W bezpośrednim sąsiedztwie wzniesiono nowy budynek, który programowo odcina się od modernistycznego kontekstu, a jakością projektu i wykonania nie dorównuje poprzednikowi.
Opracowanie:
Michał Wiśniewski
Szlak modernizmu
Zobacz inne obiekty na trasie
Dom Polskiego Stowarzyszenia Studentek UJ „Jedność”
Instytut Metali Nieżelaznych PAN
Dom Studencki „Piast”
Wybrane trasy
Stare Miasto
Krakowskie Stare Miasto rzadko kojarzone jest z modernizmem. Tymczasem po wielkim pożarze miasta w 1850 roku średniowieczny rdzeń Krakowa przeszedł radykalną wymianę zabudowy, którą kontynuowano w okresie międzywojennym. W centrum miasta wznoszono wówczas luksusowe kamienice, a w jego bezpośrednim sąsiedztwie wielkie budynki publiczne, siedziby banków i instytucji państwowych.
Błonia / Miasteczko Studenckie
Błonia to serce zielonych terenów położonych po zachodniej stronie Krakowa. W okresie międzywojennym w ich sąsiedztwie zaczęto wznosić gmachy uniwersyteckie oraz rozwijać infrastrukturę sportową, której uzupełnieniem były modernistyczne wille. Trasa prowadzi przez najważniejsze budynki uniwersyteckiego Krakowa, m.in. budynek Instytutu Chemii UJ oraz Miasteczko Studenckie AGH.
Aleje Trzech Wieszczów
Aleje Trzech Wieszczów to najważniejsza kreacja urbanistyczna i architektoniczna międzywojennego Krakowa. Trasa spaceru prowadzi wzdłuż Alei Adama Mickiewicza, najbardziej reprezentacyjnej części założenia, gdzie powstały monumentalne gmachy Akademii Górniczo-Hutniczej, Biblioteki Jagiellońskiej i Muzeum Narodowego.