Miejski Dom Wycieczkowy

To pierwszy budynek o funkcjonalistycznym charakterze wybudowany w Krakowie. Został zaprojektowany w 1929 roku przez Edwarda Kreislera – autora wielu spośród najbardziej nowoczesnych dzieł architektury powstałych tutaj w latach 30. Miejski Dom Wycieczkowy jest jednym z elementów nowoczesnego kompleksu placówek kulturalno-oświatowych, usytuowanego w okolicy ul. Oleandry – miejsca wymarszu Pierwszej Kompanii Kadrowej w sierpniu 1914 roku, którego walor symboliczny postanowiono wykorzystać na polu edukacji patriotycznej. „Serce” całego kompleksu – Dom Wychowania Fizycznego i Przysposobienia Wojskowego im. J. Piłsudskiego – miało być odwiedzane przez młodzież z całego kraju, w związku z czym niezbędny był także ośrodek noclegowy.

Budowę Miejskiego Domu Wycieczkowego, rozplanowanego na rzucie litery L, podzielono na dwa etapy. Pierwszy, obejmujący skrzydło południowe (prostopadłe do ulicy) ukończony został w 1931 roku. Kolejny, zakładający budowę północnego, większego skrzydła (równoległego do ulicy), przewidziano na lata 1936-44. Przed wojną nie zdołano jednak do niego przystąpić. Dom Wycieczkowy rozbudowany został dopiero w latach 70. Niestety nie zdecydowano się wówczas na realizację projektu Kreislera. Nadbudowano za to jedno piętro na południowym skrzydle, co zmieniło bryłę budynku i zaburzyło jego proporcje.

Dom Wycieczkowy w swoim pierwotnym kształcie charakteryzował się dynamiczną bryłą, o zróżnicowanych wysokościach, bliską architekturze z kręgu Bauhausu. Najwyższa część (według pierwotnego projektu mająca być „łącznikiem” obu skrzydeł) dekorowana była prostym, podświetlanym zegarem – pierwszym tego typu detalem architektonicznym powstałym w Krakowie. Zegar, podobnie jak taras znajdujący się na dachu południowego skrzydła, został zniszczony podczas nadbudowy.

Poza zegarem także inne elementy wzbogacały proste elewacje budynku, np. napis „MIEJSKI DOM WYCIECZKOWY” o ciekawym kroju oraz brama wejściowa dekorowana bulajami. Podobne motywy znalazły się także w starannie zaprojektowanym wnętrzu. Do dzisiaj niestety pozostało ich niewiele. Zwiedzając Dom Wycieczkowy warto zwrócić uwagę na oryginalną posadzkę o geometrycznym wzorze, okrągły otwór w stropie pierwszego piętra oraz na balustrady.