Kościół p.w. Matki Boskiej Zwycięskiej









Tadeusz Ruttié
1936–1939
Dzielnica IX – Łagiewniki-Borek Fałęcki
Kościoły
ul. Zakopiańska 86
Informacje o obiekcie
Kościół na Górze Borkowskiej to jeden z najlepszych przykładów architektury modernistycznej w Krakowie okresu międzywojennego. Projekt świątyni wykonał w 1936 roku Tadeusz Ruttié, architekt z Warszawy. Budowa świątyni miała miejsce w latach 1937–1939; większość wyposażenia pochodzi jednak z okresu powojennego. Budowla powstała na Górze Borkowskiej, w dzielnicy fabrycznej, w bezpośrednim sąsiedztwie nieistniejących Krakowskich Zakładów Sodowych „Solvay”. Kościół wykonano w konstrukcji żelbetowej, która stanowi szkielet budynku i zarazem tworzy wyraz estetyczny budynku. Świątynia posiada trzy nawy, jednak boczne zredukowano do wąskich przejść. Prezbiterium szerokości nawy głównej ma trójboczne zamknięcie.
Wnętrze jest nowoczesne, lecz panuje w nim nastrój sakralny, budowany przez grę światła przefiltrowanego przez kolorowe witraże w oknach prezbiterium oraz nawy głównej. Okna otrzymały charakterystyczne podziały w kształcie kwadratów, wypełnionych naprzemiennie kołami i rombami. Podobne znalazły się w balustradzie chóru muzycznego. Witraże zaprojektował Wacław Taranczewski, a wyposażenie powstało pod kierunkiem Jana Budziłły. W głównym ołtarzu znajduje się międzywojenna rzeźba Matki Boskiej wykonana przez Konstantego Laszczkę. W świątyni zwraca uwagę rozwiązanie elewacji frontowej. Jej głównym akcentem jest olbrzymia rozeta z centralnym motywem krzyża. Do fasady dostawiono strzelistą wieżę, przypominającą włoskie kampanile. Posiada ażurowe zwieńczenie złożone z ośmiu ram układających się w kształt krzyża. Wieżę zamyka żelbetowy krzyż.
Nowoczesne formy świątyni miały przyciągać robotników do religii, a wysoka wieża konkurować z kominami pobliskich fabryk. Kościół należy do nurtu międzywojennego konstruktywizmu, w którym twórcy chętnie manifestowali strukturę i sposób konstrukcji budynku. Co więcej, stawała się ona również narzędziem do wykreowania nowej estetyki. Takie podejście oraz niektóre elementy kompozycji, na przykład rozeta w fasadzie zbliżają krakowski kościół do dzieł Augusta Perreta – francuskiego architekta I poł. XX wieku, zwanego mistrzem żelbetu, a przede wszystkim do zaprojektowanej przez niego świątyni w Le Raincy.
Opracowanie:
Aneta Borowik
Szlak modernizmu
Zobacz inne obiekty na trasie
Willa Zbigniewa Loretha przy ul. Leśnej
TVP Kraków
Hotel Forum
Wybrane trasy
Godła Kamienic
W okresie międzywojennym szybko rozbudowywany Kraków przywrócił i rozwinął tradycję umieszczania godeł nad wejściami do nowopowstałych kamienic. W ten sposób powstała bogata i rozsiana po całym mieście galeria płaskorzeźb, malowideł ściennych, rzeźb figuralnych, które tworzyli najlepsi krakowscy artyści. Trasa przybliża wybrane przykłady tego wyjątkowego, krakowskiego fenomenu.
Krowodrza
W okresie międzywojennym dawną podkrakowską wieś Krowodrza wypełniły luksusowe kamienice i wille. Osią nowego założenia była Aleja Juliusza Słowackiego, a sercem ozdobiony monumentalnymi nowoczesnymi budynkami Plac Inwalidów. Spacer pokazuje najciekawsze przykłady budownictwa mieszkaniowego tego okresu.
Półwsie Zwierzynieckie
Spacer po Półwsiu Zwierzynieckim odkrywa jedną z najbardziej urokliwych dzielnic międzywojennego Krakowa, galerię modernistycznych kamienic, oryginalnych detali i dekoracji, którą uzupełniają śmiałe kreacji powojennego modernizmu na czele z zespołem Hotelu Cracovia i Kina Kijów.Spacer po Półwsiu Zwierzynieckim odkrywa jedną z najbardziej urokliwych dzielnic międzywojennego Krakowa, galerię modernistycznych kamienic, oryginalnych detali i dekoracji, którą uzupełniają śmiałe kreacji powojennego modernizmu na czele z zespołem Hotelu Cracovia i Kina Kijów.