Dom Starców Żydowskich Stowarzyszenia „Asyfas Skenim”

To jedno z ostatnich dzieł Edwarda Kreislera. Projekt był jednak sygnowany przez jego kolegę po fachu – Jakuba Spirę. Stało się tak, podobnie jak w przypadku kilku innych budynków autorstwa Kreislera, ponieważ architekt przez kilkanaście lat zajmując stanowisko projektanta Urzędu Budownictwa Miejskiego, nie mógł prowadzić oficjalnie własnej działalności. W rzeczywistości Spira tylko kierował budową, rozpoczętą w 1937 roku, a ukończoną już podczas okupacji, w 1940 roku. Miał się tutaj znaleźć dom starców Stowarzyszenia Ochrony Starców Żydowskich „Asyfas Skenim”, jednakże stało się inaczej. Niemcy urządzili w budynku dom publiczny dla żołnierzy SS. Dziś mieści się tu zespół placówek opiekuńczo-wychowawczych oraz szkoła zawodowa.

Już na etapie projektowym uwzględniono bezpieczeństwo mieszkańców na wypadek przewidywanego konfliktu zbrojnego. Podobnie jak w wielu innych budynkach, zarówno publicznych, jak i mieszkalnych, powstających pod koniec lat 30., w piwnicy przewidziano duży schron gazowy. Obok niego zaplanowano zgodne z żydowską tradycją kuchnie: „białą” i „czarną” oraz kostnicę. Parter i piętra wypełniły zaś nieduże, bo o powierzchni 10 m2, pokoje oraz łazienki.

Dom Starców Stowarzyszenia „Asyfas Skenim” wykazuje kilka wspólnych cech z innym projektem Edwarda Kreislera – zaprojektowanym niemal dekadę wcześniej Miejskim Domem Wycieczkowym: rzut poziomy oparty na literze L, zróżnicowanie wysokości brył, okrągłe otwory, czy podkreślenie narożnika. Oprócz wysokiej jakości artystycznej, wartość Domu Starców Żydowskich konstytuuje także jego stan zachowania. Budynek nie przeszedł żadnej poważnej przebudowy i możemy go oglądać właściwie w niezmienionym kształcie.