Korzystając z tej witryny, zgadzasz się na korzystanie z plików cookie. Możesz zmienić ustawienia dotyczące plików cookie w dowolnym momencie, a także dowiedzieć się więcej na ich temat
Akceptuj Czytaj więcej

Kościół Matki Bożej Królowej Polski (Arka Pana)

Legenda
Nowa Huta
Architekt:

Wojciech Pietrzyk

Lata budowy:

1965–1977

Funkcja:

Kościoły

Adres:

ul. Obrońców Krzyża 1

bez barier architektonicznych

Informacje o obiekcie

Kościół Arka Pana to znakomity w skali kraju przykład architektury późnego modernizmu inspirowanej kaplicą w Ronchamp Le Corbusiera. Wprawdzie pierwszy budynek sakralny w Nowej Hucie miał stanąć na os. Teatralnym, ale władze nie wyraziły zgody na wybudowanie tam kościoła. Spowodowało to rozpoczęcie 27 kwietnia 1960 roku zamieszek przez mieszkańców, którzy wystąpili w obronie krzyża symbolizującego miejsce przyszłego kościoła. Krzyż pozostał na swoim miejscu lecz kościół nie został wybudowany – stanęła tam szkoła tysiąclatka. Próby wybudowania świątyni przeciągnęły się w czasie. Zgodę na nowohucki kościół ostatecznie wywalczył ówczesny metropolita krakowski Karol Wojtyła, a budowę rozpoczęto z inicjatywy proboszcza Józefa Gorzelanego. Pierwszy kościół w Nowej Hucie został wybudowany na os. Dąbrowszczaków (dziś osiedle Przy Arce). Zaprojektowany przez Wojciecha Pietrzyka w 1965 roku, ze względów politycznych budowany był etapami w latach 1967-1977 w ramach rozbudowy kaplicy w Bieńczycach. Zgodnie z ówczesnymi normami kościół nie mógł przewyższać otaczającej go zabudowy. Obła i płynna bryła gmachu kontrastuje z ortogonalną architekturą okolicznych bloków.
Świątynia to trzypoziomowy budynek z kaplicami Adoracji, Matki Boskiej Fatimskiej zwanej Grotą i Pojednania. Usytuowany na plateau budynek został podparty na maszcie o konstrukcji mieszanej. Kościół zaprojektowany został na planie nieregularnego owalu. Do jego budowy użyto lanego betonu, dzięki temu uzyskano rzeźbiarską bryłę. Ściany membranowe skonstruowane na zasadzie wydętego żagla z zewnątrz obłożono drobnymi kamieniami rzecznymi, które dają ciekawy efekt fakturowy. Ściany pochylają się lekko do środka unosząc wywinięty łupinowy dach, wysunięty poza obręb ścian, obłożony gontem.

Wnętrze kościoła jest obszerną jednoprzestrzenną halą, do której wiedzie siedmioro drzwi symbolizujących siedem sakramentów. Posadzkę wykonano z zielonego marmuru, a ołtarz w kształcie symbolizującym dłoń z marmuru kararyjskiego. W środkowej części kościoła umieszczono monumentalny krucyfiks dłuta Bronisława Chromego. Pas okien u zwieńczenia ściany daje wrażenie unoszenia się dachu kościoła w powietrzu. Kościół ma powierzchnię 1300 m² i może jednocześnie pomieścić ok. 6000 osób.

Opracowanie:

Magdalena Smaga

Szlak modernizmu

Zobacz inne obiekty na trasie

Wybrane trasy

Trasa

Stare Miasto

Informacje:
Czytaj

Krakowskie Stare Miasto rzadko kojarzone jest z modernizmem. Tymczasem po wielkim pożarze miasta w 1850 roku średniowieczny rdzeń Krakowa przeszedł radykalną wymianę zabudowy, którą kontynuowano w okresie międzywojennym. W centrum miasta wznoszono wówczas luksusowe kamienice, a w jego bezpośrednim sąsiedztwie wielkie budynki publiczne, siedziby banków i instytucji państwowych.

Trasa

Poza głównymi trasami

Informacje:
Czytaj

W XX wieku miał miejsce dynamiczny rozwój Krakowa, którego ślady pod postacią wyjątkowych dzieł architektury odnajdziemy na ternie całego miasta. Spacerując po często odległych dzielnicach możemy dotrzeć do wielu wybitnych budowli z okresu międzywojennego oraz z czasów przyspieszonej ekspansji miasta po 1945 roku.

Trasa

Aleje Trzech Wieszczów

Informacje:
Czytaj

Aleje Trzech Wieszczów to najważniejsza kreacja urbanistyczna i architektoniczna międzywojennego Krakowa. Trasa spaceru prowadzi wzdłuż Alei Adama Mickiewicza, najbardziej reprezentacyjnej części założenia, gdzie powstały monumentalne gmachy Akademii Górniczo-Hutniczej, Biblioteki Jagiellońskiej i Muzeum Narodowego.

Organizator
Inicjatorzy
Wsparcie
Projekt współfinansowany ze środków Miasta Krakowa
Partnerzy