Wydział Ogrodnictwa Wyższej Szkoły Rolniczej

W 1972 roku w Krakowie powołano do życia Akademię Rolniczą (obecnie Uniwersytet Rolniczy). Uczelnia powstała na bazie Wyższej Szkoły Rolniczej, niezależnej uczelni wywodzącej się z Wydziału Rolniczego UJ. Zmiany organizacyjne połączone zostały z ambitnym programem inwestycyjnym, zakładającym budowę rozległego nowoczesnego kampusu po północnej stronie miasta przy drodze wylotowej w kierunku Warszawy. Prace budowlane rozpoczęto rok później i prowadzono je według wyłonionego w konkursie projektu, którego autorami byli Zbigniew Stefan Bielak oraz Zbigniew Sieradzki. Chociaż projekt posiadała bogaty program obejmujący kilka dużych budynków dydaktycznych i mieszkalnych to został zrealizowany w wyjątkowo krótkim okresie zaledwie trzech lat (1973-1976).

Jeden z autorów założenia, Zbigniew Stefan Bielak był krakowskim architektem reprezentującym nurt regionalizmu. Zajmował się także malarstwem i podejmował próby literackie. Wśród jego projektów odnaleźć można wiejskie domy utrzymane w lokalnym charakterze oraz kilka dużych zespołów budynków publicznych. Był współautorem dworców autobusowych, m.in. w Myślenicach i Nowym Targu (wspólnie z Marią Stępniewską, 1973-1976) oraz pełnego ekspresji Zakładowego Domu Kultury Azoty w Tarnowie (wspólnie z Bogumiłem Zaufalem, Bronisławem Stefanikiem, Stanisławem Karpielem, 1971-1975).

W tym samym czasie kiedy powstawały wymienione budynki architekt zaangażowany był w swój największy projekt: kampus Akademii Rolniczej. Na podłużnej działce położonej pomiędzy aleją 29 Listopada i torami kolejowymi wzniesiono kilka obszernych budynków tworzących dwie wyraźnie wydzielone strefy. Po południowej stronie kampusu dominującym elementem zespołu jest masywny budynek Wydziału Leśnego. Jest to wzniesiony na rzucie prostokąta, wysoki na dziesięć kondygnacji budynek dydaktyczny. W jego zrealizowanych z prefabrykatów elewacjach dominują pasy identycznych obszernych okien. Od strony alei 29 Listopada przylega do niego niższa, mająca zaledwie dwie kondygnacje podłużna budowla. Po jej północnej stronie planowano wzniesienie drugiego, przypominającego gmach Wydziału Leśnego, obiekt. Do tej realizacji jednak nie doszło. W pobliżu omawianego budynku, po jego zachodniej, bliższej torom stronie znajdują się także trzy jedenastokondygnacyjne budynki domów studenckich oraz dwukondygnacyjny budynek stołówki.

Dużo ciekawiej na tym tle prezentuje się druga, północna część kampusu, której centralnym elementem jest położony blisko alei 29 Listopada podłużny gmach Wydziału Ogrodnictwa (obecnie Wydziału Biotechnologii i Ogrodnictwa UR). Jest to podłużna sześciokondygnacyjna konstrukcja, w której elewacji zastosowano podłużne przeszklenia, kontynuowane również w narożnikach i na ścianach bocznych. Narożne okna oraz nieznaczne cofnięcie najniższej kondygnacji nadają całości dynamicznego i lekkiego charakteru. Elementem, który decyduje o ostatecznym wyrazie budynku jest obszerna sala audytoryjna, która dostawiona została od frontu stanowiąc zadaszenie wejścia głównego. Stanowi ona ekspresyjną bryłę, która wznosi się na wysokość drugiego piętra i wypełnia na szerokość niemalże jedną trzecią elewacji. Usytuowano ją po południowej stronie osi elewacji frontowej. Jej główną ścianę, tuż nad wejściem wypełnia motyw plastyczny w postaci trzech pasów kolorowych kół. Interesująco prezentuje się także wystrój wnętrza budynku. W wielu miejscach zastosowano boazerie i wprowadzono akcenty plastyczne odwołujące się do motywów roślinnych. Za budynkiem Wydziału Ogrodnictwa umiejscowiono rozległy kompleks szklarni i budynków pomocniczych.

W ostatnich latach większość budynków kampusu poddano modernizacji. Termomodernizacja domów studenckich pozwoliła zasłonić elewacje z żelbetowych prefabrykatów. W przypadku gmachu Wydziału Leśnego zastosowana kolorystyka oraz źle dobrany krój liter nazwy uczelni, którą umieszczono na attyce dobitnie podkreśliły niską jakość architektury tego budynku. Gmach Wydziału Ogrodnictwa miał więcej szczęścia. Zastosowane jasne barwy oraz odtworzone kolorowe okręgi nad wejściem można uznać za udaną interwencję. Niestety efekt ten zaburza nowa biała stolarka okienna z PCV, którą zamontowano w miejscu oryginalnej, utrzymanej w ciemnym kolorze.