Wyższa Szkoła Rolnicza
(obecnie Uniwersytet Rolniczy)
Stanisław Juszczyk
1961–1964
Dzielnica V – Krowodrza
Uczelnie
al. Mickiewicza 24/28
Informacje o obiekcie
Uniwersytet Rolniczy został wybudowany w tzw. parceli senackiej między budynkiem Biblioteki Jagiellońskiej a Akademią Górniczo-Hutniczą. Gmach Uniwersytetu jest cofnięty względem Alei Trzech Wieszczów. Autorami projektu założenia byli Stanisław Juszczyk i Marta Bińkowska. Projekt został przygotowany w latach 1955-60 a jego realizacja trwała w latach 1961-1964. Gmach Akademii Rolniczej składa się z dwóch budynków. Są one ustawione prostopadle względem siebie i połączone niską „przewiązką” wspartą na słupach. Układ konstrukcyjny założony został jako słupowy, żelbetowy, wylewany. Natomiast elewacje zewnętrzne wykonano z prefabrykowanych elementów fasadowych. Budynek w układzie horyzontalnym jest siedmiokondygnacyjny, dwutraktowy z korytarzem pośrodku. Bryła budynku głównego składa się z dwóch różnej wielkości bloków. Została ona niejako przecięta wzdłuż, a uzyskana w ten sposób część frontalna jest mniejsza od znajdującej się z tył
Elewacja frontowa od Alei zbudowana jest z dużych okien ze specjalnie projektowaną stolarką. Horyzontalny wyraz frontalnego budynku podkreśla wysunięty wspornikowo trzecia kondygnacja z pasem okien o gęstym układzie szprosów.
Wewnątrz na tej kondygnacji znajdują się pomieszczenia o największej kubaturze czyli audytoria. Z centralnie usytuowanego wzdłuż osi budynku korytarza dostępne są pomieszczenia dydaktyczne, naukowe, audytoria, biblioteka i czytelnia. Budynek posiada dwa wejścia – dolne przeznaczone dla studentów i górne – oficjalne z pochyłą rampą. Rzeźbiarsko potraktowana rampa, wznosząca się na trójkątnych wspornikach, stanowi ważny akcent plastyczny wzmacniający efekt horyzontalności elewacji frontowej. Główne wejście prowadzi do reprezentacyjnego holu z istniejąca nadal mozaiką autorstwa Krystyny Strachockiej-Zgud oraz z nieistniejącą „szklaną ścianą” z oknami typu „porte-fênetre”.
Główny gmach przeszkloną przewiązką połączony jest z drugim budynkiem. Mieści się w nim przeszklona sala gimnastyczna i pomieszczenia techniczne. Cofnięcie gmachu w stosunku do ulicy sprawiło, że powstał przed nim niewielki plac z fontanną, obsadzony zielenią, i z rzeźbami owiec, mówiących o charakterze budynku, które wyszły spod dłuta Bronisława Chromego.
Budynek cechuje indywidualizm formy i detalu architektonicznego, ponadto jest on jednym z lepszych przykładów funkcjonalizmu w Krakowie. Dominują w nim kierunki horyzontalne, zrównoważone jednak rytmem pionowych podziałów okiennych, które współgrają z podziałami pobliskiej Biblioteki Jagiellońskiej, wpisując ten monumentalny gmach w reprezentacyjną zabudowę Alei Trzech Wieszczów. Wydatna kolumnada antresoli nadaje mu pewien klasycyzujący wyraz.
Opracowanie:
Magdalena Smaga
Szlak modernizmu
Zobacz inne obiekty na trasie
Miejski Dom Wycieczkowy
Gmach Seminarium Śląskiego
Akademia Górnicza
Wybrane trasy
Nowa Huta
Nowa Huta to najważniejsza kreacja urbanistyczna powojennego Krakowa i kluczowe osiągnięcie polskiej architektury okresu socrealizmu. Spacer poświęcony najstarszej części Nowej Huty przybliża historię rozwoju dzielnicy oraz pokazuje różnorodność polskiej architektury tego okresu. Oprócz Placu Centralnego przedstawia historię modernistycznego Bloku Szwedzkiego oraz Arki Pana w Bieńczycach.
Krowodrza
W okresie międzywojennym dawną podkrakowską wieś Krowodrza wypełniły luksusowe kamienice i wille. Osią nowego założenia była Aleja Juliusza Słowackiego, a sercem ozdobiony monumentalnymi nowoczesnymi budynkami Plac Inwalidów. Spacer pokazuje najciekawsze przykłady budownictwa mieszkaniowego tego okresu.
Poza głównymi trasami
W XX wieku miał miejsce dynamiczny rozwój Krakowa, którego ślady pod postacią wyjątkowych dzieł architektury odnajdziemy na ternie całego miasta. Spacerując po często odległych dzielnicach możemy dotrzeć do wielu wybitnych budowli z okresu międzywojennego oraz z czasów przyspieszonej ekspansji miasta po 1945 roku.