Wyższa Szkoła Rolnicza
(obecnie Uniwersytet Rolniczy)










Stanisław Juszczyk
Maria Bińkowska, Irena Pać-Zaleśna, Kazimierz Syrek
1961–1964
Dzielnica V – Krowodrza
Uczelnie
al. Mickiewicza 24/28
Informacje o obiekcie
Uniwersytet Rolniczy został wybudowany w tzw. parceli senackiej między budynkiem Biblioteki Jagiellońskiej a Akademią Górniczo-Hutniczą. Gmach Uniwersytetu jest cofnięty względem Alei Trzech Wieszczów. Autorami projektu założenia byli Stanisław Juszczyk i Marta Bińkowska. Projekt został przygotowany w latach 1955-60 a jego realizacja trwała w latach 1961-1964. Gmach Akademii Rolniczej składa się z dwóch budynków. Są one ustawione prostopadle względem siebie i połączone niską „przewiązką” wspartą na słupach. Układ konstrukcyjny założony został jako słupowy, żelbetowy, wylewany. Natomiast elewacje zewnętrzne wykonano z prefabrykowanych elementów fasadowych. Budynek w układzie horyzontalnym jest siedmiokondygnacyjny, dwutraktowy z korytarzem pośrodku. Bryła budynku głównego składa się z dwóch różnej wielkości bloków. Została ona niejako przecięta wzdłuż, a uzyskana w ten sposób część frontalna jest mniejsza od znajdującej się z tył
Elewacja frontowa od Alei zbudowana jest z dużych okien ze specjalnie projektowaną stolarką. Horyzontalny wyraz frontalnego budynku podkreśla wysunięty wspornikowo trzecia kondygnacja z pasem okien o gęstym układzie szprosów.
Wewnątrz na tej kondygnacji znajdują się pomieszczenia o największej kubaturze czyli audytoria. Z centralnie usytuowanego wzdłuż osi budynku korytarza dostępne są pomieszczenia dydaktyczne, naukowe, audytoria, biblioteka i czytelnia. Budynek posiada dwa wejścia – dolne przeznaczone dla studentów i górne – oficjalne z pochyłą rampą. Rzeźbiarsko potraktowana rampa, wznosząca się na trójkątnych wspornikach, stanowi ważny akcent plastyczny wzmacniający efekt horyzontalności elewacji frontowej. Główne wejście prowadzi do reprezentacyjnego holu z istniejąca nadal mozaiką autorstwa Krystyny Strachockiej-Zgud oraz z nieistniejącą „szklaną ścianą” z oknami typu „porte-fênetre”.
Główny gmach przeszkloną przewiązką połączony jest z drugim budynkiem. Mieści się w nim przeszklona sala gimnastyczna i pomieszczenia techniczne. Cofnięcie gmachu w stosunku do ulicy sprawiło, że powstał przed nim niewielki plac z fontanną, obsadzony zielenią, i z rzeźbami owiec, mówiących o charakterze budynku, które wyszły spod dłuta Bronisława Chromego.
Budynek cechuje indywidualizm formy i detalu architektonicznego, ponadto jest on jednym z lepszych przykładów funkcjonalizmu w Krakowie. Dominują w nim kierunki horyzontalne, zrównoważone jednak rytmem pionowych podziałów okiennych, które współgrają z podziałami pobliskiej Biblioteki Jagiellońskiej, wpisując ten monumentalny gmach w reprezentacyjną zabudowę Alei Trzech Wieszczów. Wydatna kolumnada antresoli nadaje mu pewien klasycyzujący wyraz.
Opracowanie:
Magdalena Smaga
Szlak modernizmu
Zobacz inne obiekty na trasie
Dom Wychowania Fizycznego i Przysposobienia Wojskowego im. marszałka Józefa Piłsudskiego
Dom Akademicki im. Prezydenta Ignacego Mościckiego
Akademia Górnicza
Wybrane trasy
Godła Kamienic
W okresie międzywojennym szybko rozbudowywany Kraków przywrócił i rozwinął tradycję umieszczania godeł nad wejściami do nowopowstałych kamienic. W ten sposób powstała bogata i rozsiana po całym mieście galeria płaskorzeźb, malowideł ściennych, rzeźb figuralnych, które tworzyli najlepsi krakowscy artyści. Trasa przybliża wybrane przykłady tego wyjątkowego, krakowskiego fenomenu.
Błonia / Miasteczko Studenckie
Błonia to serce zielonych terenów położonych po zachodniej stronie Krakowa. W okresie międzywojennym w ich sąsiedztwie zaczęto wznosić gmachy uniwersyteckie oraz rozwijać infrastrukturę sportową, której uzupełnieniem były modernistyczne wille. Trasa prowadzi przez najważniejsze budynki uniwersyteckiego Krakowa, m.in. budynek Instytutu Chemii UJ oraz Miasteczko Studenckie AGH.
Stare Miasto
Krakowskie Stare Miasto rzadko kojarzone jest z modernizmem. Tymczasem po wielkim pożarze miasta w 1850 roku średniowieczny rdzeń Krakowa przeszedł radykalną wymianę zabudowy, którą kontynuowano w okresie międzywojennym. W centrum miasta wznoszono wówczas luksusowe kamienice, a w jego bezpośrednim sąsiedztwie wielkie budynki publiczne, siedziby banków i instytucji państwowych.