Korzystając z tej witryny, zgadzasz się na korzystanie z plików cookie. Możesz zmienić ustawienia dotyczące plików cookie w dowolnym momencie, a także dowiedzieć się więcej na ich temat
Akceptuj Czytaj więcej

Zespół Państwowych Szkół Plastycznych

Legenda
Półwsie Zwierzynieckie
Architekt:

Józef Gołąb

Lata budowy:

1961–1972

Funkcja:

Szkoły

Adres:

ul. Mlaskotów 6

bez barier architektonicznych

Informacje o obiekcie

Budynek zaprojektowany w pobliskich biurach Miastoprojektu, został oddany do użytku w 1969 roku. Głównym jego autorem był Józef Gołąb (1904-1973), architekt znany m.in. dzięki realizacjom kilku innych gmachów szkolnych: szkoły podstawowej przy ul. Rydla (1959-1960), Collegium Paderevianum UJ (1961-1964), szkoły tysiąclecia w Nowej Hucie, czy krakowskiego Technikum Łączności.

Zamówienia takie jak krakowskie liceum były w praktyce architektonicznej tych czasów rzadką okazją do w miarę swobodnej wypowiedzi artystycznej. Szkoła artystyczna z jej specyficznym programem nie mieściła się w ograniczeniach projektów typowych budynków szkolnych pozwalając autorom na rezygnację z gotowych, prefabrykowanych elementów, nietypowe podziały okien zamawianych bezpośrednio u stolarza, płynne linie starannie opracowanych balustrad, grę z plastycznymi możliwościami betonu, kompozycję barwnych ekranów i widocznych z dołu stopni schodów, wprowadzających rytmiczne poruszenie w geometryczne podziały wnętrza. Program estetyczny i funkcjonalny szkoły powstał we współpracy z ówczesnym jej dyrektorem Jozefem Kluzą i nauczycielami. Wiele z rozwiązań elementów wystroju wnętrz, detali wyposażenia zaprojektowano w odpowiedzi na konkretne, praktyczne potrzeby szkoły. Powstało kilka wariantów projektu, a ten ostateczny jest owocem licznych dyskusji i zmian.

Horyzontalny wpisany w obszerną działkę zespół składa się z elementów o odmiennym kształcie i wyrazie, przypisanych różnym funkcjom. Wydłużony, prostokątny budynek mieszczący klasy lekcyjne i na parterze – administrację szkoły, łączy się poprzez przeszklone pawilony-pasaże z zespołem nieregularnych w kształcie, trapezoidalnych, budynków pracowni ( w których starannie zaplanowano kąt padania i natężenia światła) z jednej strony i salą gimnastyczną z drugiej. Pomiędzy pawilony wrysowany został zewnętrzny kwadratowy dziedziniec z umieszczoną pośrodku fontanną. Warsztaty ukryte zostały w głębi działki, swobodnie niemal rozsypane w ogrodzie. Przechodniów wita, mieszczący zwykłe klasy, budynek przecięty podłużnymi pasami okien o pięknych geometrycznych podziałach i otwierający się na zewnątrz rzeźbiarskim, dynamicznym w formie betonowym przedsionkiem. Budynek funkcjonuje jako przestrzeń niejednoznaczna, sprzyjające twórczej aktywności, wielokierunkowe, nie narzucająca jednego nastroju, wyłącznej, niezmiennej atmosfery. Nieco introwertyczna od strony ulicy bryła szkoły, z rzeźbiarsko potraktowanym wejściem, zamienia się idąc w głąb ogrodu w różnorodny, zaskakujący zespół rozczłonkowanych form. Surowy, korytarzowy rygor przestrzeni przeznaczonych do nauczania przedmiotów szkolnych, sąsiaduje z niespokojną, organiczną strukturą przenikających się brył i korytarzowych zakrętasów części artystycznej. Krakowska szkoła plastyczna zaś, to przykład ekspresyjnego i dekoracyjnego modernizmu lat 60. XX wieku – zamiłowania do rzeźbiarsko traktowanych brył wykorzystujących plastyczność betonu, dynamiki form, fascynacji impresjonistyczną, chropowatą fakturą ścian.
W 1969 budynek otrzymał nagrodę „Mistera Krakowa”.

Opracowanie:

Dorota Jędruch

Szlak modernizmu

Zobacz inne obiekty na trasie

Półwsie Zwierzynieckie

Dom Stu Balkonów

Półwsie Zwierzynieckie

Osiedle ZUS

Półwsie Zwierzynieckie

Dom Bankowy

Półwsie Zwierzynieckie

Kino Kijów

Wybrane trasy

Trasa

Poza głównymi trasami

Informacje:
Czytaj

W XX wieku miał miejsce dynamiczny rozwój Krakowa, którego ślady pod postacią wyjątkowych dzieł architektury odnajdziemy na ternie całego miasta. Spacerując po często odległych dzielnicach możemy dotrzeć do wielu wybitnych budowli z okresu międzywojennego oraz z czasów przyspieszonej ekspansji miasta po 1945 roku.

Trasa

Wesoła i Grzegórzki

Informacje:
Czytaj

Spacer prowadzi przez dawne przemysłowe obszary miasta, które w okresie międzywojennym zaczęto przekształcać w największą dzielnicę willową Krakowa, a po II wojnie światowej w nowe centrum administracyjne i biurowe. Znajdziemy tam budynki emblematyczna niemal dla wszystkich etapów dwudziestowiecznego rozwoju Krakowa.

Trasa

Półwsie Zwierzynieckie

Informacje:
Czytaj

Spacer po Półwsiu Zwierzynieckim odkrywa jedną z najbardziej urokliwych dzielnic międzywojennego Krakowa, galerię modernistycznych kamienic, oryginalnych detali i dekoracji, którą uzupełniają śmiałe kreacji powojennego modernizmu na czele z zespołem Hotelu Cracovia i Kina Kijów.Spacer po Półwsiu Zwierzynieckim odkrywa jedną z najbardziej urokliwych dzielnic międzywojennego Krakowa, galerię modernistycznych kamienic, oryginalnych detali i dekoracji, którą uzupełniają śmiałe kreacji powojennego modernizmu na czele z zespołem Hotelu Cracovia i Kina Kijów.

Organizator
Inicjatorzy
Wsparcie
Projekt współfinansowany ze środków Miasta Krakowa
Partnerzy