Modernistyczne Godła Kamienic: Chiński smok
Kamienica przy ul. Urzędniczej 37
Zygmunt Prokesz
Izydor Goldberger
1934
Dzielnica V – Krowodrza
ul. Urzędnicza 37
Informacje o obiekcie
W okresie międzywojennym zabudowa Krakowa przekroczyła linię dawnym umocnień austriackich, które wówczas zaczęto przekształcać w nowoczesny bulwar – Aleje Trzech Wieszczów. Na zachód od Alei Juliusza Słowackiego szybko zaczęła wypełniać się nową zabudową przestrzeń Krowodrzy i Łobzowa. W latach 30. kolejne kwartały nowoczesnych kamienic zaczęły sięgać okolic dzisiejszej alei Kijowskiej. Miejscem szczególnie spójny w swoim charakterze, jest do dzisiaj zabudowana w omawianym okresie ulica Urzędnicza. Wypełniają ją czterokondygnacyjne kamienice o zredukowanych, modernistycznych kompozycjach elewacji. Jednym z wyróżniających się jest dom wzniesiony pod numerem 37.
Powstał on w 1934 roku według projektu Zygmunta Prokesza i Izydora Goldberga. Główne wejście umieszczono na osi. Zdobi je usytuowana powyżej kubizująca płaskorzeźba przedstawiająca chińskiego smoka. Motyw smoka należał do najbardziej popularnych wśród tematów wykorzystywanych w godłach krakowskich kamienic, często pokazywany był samodzielnie lub jako część kompozycji z motywem św. Jerzego. Przy ulicy Urzędniczej 37 umieszczono chyba najbardziej niezwykłe przedstawienie smoka, jakie powstało w międzywojennym Krakowie.
Opracowanie:
Michał Wiśniewski
Szlak modernizmu
Zobacz inne obiekty na trasie
Modernistyczne Godła Kamienic: Smok
Modernistyczne Godła Kamienic: Tańczące dzieci w lesie
Modernistyczne Godła Kamienic: Paw
Wybrane trasy
Wesoła i Grzegórzki
Spacer prowadzi przez dawne przemysłowe obszary miasta, które w okresie międzywojennym zaczęto przekształcać w największą dzielnicę willową Krakowa, a po II wojnie światowej w nowe centrum administracyjne i biurowe. Znajdziemy tam budynki emblematyczna niemal dla wszystkich etapów dwudziestowiecznego rozwoju Krakowa.
Godła Kamienic
W okresie międzywojennym szybko rozbudowywany Kraków przywrócił i rozwinął tradycję umieszczania godeł nad wejściami do nowopowstałych kamienic. W ten sposób powstała bogata i rozsiana po całym mieście galeria płaskorzeźb, malowideł ściennych, rzeźb figuralnych, które tworzyli najlepsi krakowscy artyści. Trasa przybliża wybrane przykłady tego wyjątkowego, krakowskiego fenomenu.
Stare Miasto
Krakowskie Stare Miasto rzadko kojarzone jest z modernizmem. Tymczasem po wielkim pożarze miasta w 1850 roku średniowieczny rdzeń Krakowa przeszedł radykalną wymianę zabudowy, którą kontynuowano w okresie międzywojennym. W centrum miasta wznoszono wówczas luksusowe kamienice, a w jego bezpośrednim sąsiedztwie wielkie budynki publiczne, siedziby banków i instytucji państwowych.