Modernistyczne Godła Kamienic: Chiński smok
Kamienica przy ul. Urzędniczej 37
Zygmunt Prokesz
1934
Dzielnica V – Krowodrza
ul. Urzędnicza 37
Informacje o obiekcie
W okresie międzywojennym zabudowa Krakowa przekroczyła linię dawnym umocnień austriackich, które wówczas zaczęto przekształcać w nowoczesny bulwar – Aleje Trzech Wieszczów. Na zachód od Alei Juliusza Słowackiego szybko zaczęła wypełniać się nową zabudową przestrzeń Krowodrzy i Łobzowa. W latach 30. kolejne kwartały nowoczesnych kamienic zaczęły sięgać okolic dzisiejszej alei Kijowskiej. Miejscem szczególnie spójny w swoim charakterze, jest do dzisiaj zabudowana w omawianym okresie ulica Urzędnicza. Wypełniają ją czterokondygnacyjne kamienice o zredukowanych, modernistycznych kompozycjach elewacji. Jednym z wyróżniających się jest dom wzniesiony pod numerem 37.
Powstał on w 1934 roku według projektu Zygmunta Prokesza i Izydora Goldberga. Główne wejście umieszczono na osi. Zdobi je usytuowana powyżej kubizująca płaskorzeźba przedstawiająca chińskiego smoka. Motyw smoka należał do najbardziej popularnych wśród tematów wykorzystywanych w godłach krakowskich kamienic, często pokazywany był samodzielnie lub jako część kompozycji z motywem św. Jerzego. Przy ulicy Urzędniczej 37 umieszczono chyba najbardziej niezwykłe przedstawienie smoka, jakie powstało w międzywojennym Krakowie.
Opracowanie:
Michał Wiśniewski
Szlak modernizmu
Zobacz inne obiekty na trasie
Modernistyczne Godła Kamienic: Smok
Modernistyczne Godła Kamienic: Smok zjadający węża
Modernistyczne Godła Kamienic: Cietrzew
Wybrane trasy
Poza głównymi trasami
W XX wieku miał miejsce dynamiczny rozwój Krakowa, którego ślady pod postacią wyjątkowych dzieł architektury odnajdziemy na ternie całego miasta. Spacerując po często odległych dzielnicach możemy dotrzeć do wielu wybitnych budowli z okresu międzywojennego oraz z czasów przyspieszonej ekspansji miasta po 1945 roku.
Stare Miasto
Krakowskie Stare Miasto rzadko kojarzone jest z modernizmem. Tymczasem po wielkim pożarze miasta w 1850 roku średniowieczny rdzeń Krakowa przeszedł radykalną wymianę zabudowy, którą kontynuowano w okresie międzywojennym. W centrum miasta wznoszono wówczas luksusowe kamienice, a w jego bezpośrednim sąsiedztwie wielkie budynki publiczne, siedziby banków i instytucji państwowych.
Aleje Trzech Wieszczów
Aleje Trzech Wieszczów to najważniejsza kreacja urbanistyczna i architektoniczna międzywojennego Krakowa. Trasa spaceru prowadzi wzdłuż Alei Adama Mickiewicza, najbardziej reprezentacyjnej części założenia, gdzie powstały monumentalne gmachy Akademii Górniczo-Hutniczej, Biblioteki Jagiellońskiej i Muzeum Narodowego.