Gimnazjum żeńskie im. Królowej Wandy





Antoni Chlipalski
1932–1934
Dzielnica V – Krowodrza
Szkoły
ul. Oleandry 6
Informacje o obiekcie
Gimnazjum im. Królowej Wandy było do połowy lat 30. ubiegłego stulecia jedyną szkołą średnią dla dziewcząt działającą w Krakowie. Mimo renomy i tradycji sięgającej 1905 roku, placówka przez wiele lat nie miała odpowiedniej siedziby, mieściła się w kilku pokojach zaniedbanego pałacu Sanguszków przy ul. Franciszkańskiej 1. Zarząd szkoły przez blisko dekadę zabiegał o powstanie nowego gmachu. W 1932 roku Państwowe Gimnazjum Żeńskie otrzymało narożną parcelę na rogu ul. Oleandry i wówczas jeszcze ul. Krupniczej. Budowa finansowana była w dużej mierze ze składek rodziców uczennic. Ukończono ją po dwóch latach. Uroczyste otwarcie Gimnazjum im. Królowej Wandy miało miejsce w maju 1935 roku. Jest to ostatni z zaprojektowanych przed wybuchem II wojny światowej element zespołu placówek oświatowych w okolicy ul. Oleandry.
Gmach zaprojektowany został przez Antoniego Chlipackiego.
W warstwie stylistycznej budynek zbliżony jest do sąsiedniego Miejskiego Domu Wycieczkowego, także zakomponowanego na rzucie litery L. Mimo zastosowania nowoczesnych, kubicznych form i prostych elewacji jest on jednak dalece bardziej „powściągliwy” niż projekt Edwarda Kreislera. Wejście główne do szkoły znalazło się w narożniku podkreślonym napisem „GIMNAZJUM PAŃSTWOWE IM. KR. WANDY” oraz okrągłym zegarem. Tuż obok gmachu, po stronie ul. Oleandry, powstał nieduży dom mieszkalny, przeznaczony dla nauczycieli.
Gmach szkoły, podobnie jak wspomniany już Dom Wycieczkowy, w latach 70. nadbudowano o jedno piętro, co zatarło pierwotne różnice wysokości między poszczególnymi jego częściami. Tuż po II wojnie światowej Gimnazjum Żeńskie zostało usunięte z własnego budynku i niedługo później zlikwidowane. Siedzibę szkoły przekazano Studium Nauczycielskiemu i Liceum Pedagogicznemu. Dziś mieści się tutaj jeden z wydziałów Uniwersytetu Pedagogicznego.
Opracowanie:
Kamila Twardowska
Szlak modernizmu
Zobacz inne obiekty na trasie
Dom Akademicki im. Prezydenta Ignacego Mościckiego
Biblioteka Jagiellońska
Gmach Seminarium Śląskiego
Wybrane trasy
Godła Kamienic
W okresie międzywojennym szybko rozbudowywany Kraków przywrócił i rozwinął tradycję umieszczania godeł nad wejściami do nowopowstałych kamienic. W ten sposób powstała bogata i rozsiana po całym mieście galeria płaskorzeźb, malowideł ściennych, rzeźb figuralnych, które tworzyli najlepsi krakowscy artyści. Trasa przybliża wybrane przykłady tego wyjątkowego, krakowskiego fenomenu.
Aleje Trzech Wieszczów
Aleje Trzech Wieszczów to najważniejsza kreacja urbanistyczna i architektoniczna międzywojennego Krakowa. Trasa spaceru prowadzi wzdłuż Alei Adama Mickiewicza, najbardziej reprezentacyjnej części założenia, gdzie powstały monumentalne gmachy Akademii Górniczo-Hutniczej, Biblioteki Jagiellońskiej i Muzeum Narodowego.
Wesoła i Grzegórzki
Spacer prowadzi przez dawne przemysłowe obszary miasta, które w okresie międzywojennym zaczęto przekształcać w największą dzielnicę willową Krakowa, a po II wojnie światowej w nowe centrum administracyjne i biurowe. Znajdziemy tam budynki emblematyczna niemal dla wszystkich etapów dwudziestowiecznego rozwoju Krakowa.