Dom Dziecka





Stefan Strojek
1934–1938
Dzielnica I – Stare Miasto
Budynki użyteczności publicznej
ul. Żuławskiego 9
Informacje o obiekcie
Budynek wpisany w pierzeję ul. J. Żuławskiego powstał dla Związku Wirundów – organizacji charytatywnej założonej w 1931 roku, zrzeszającej przedstawicieli krakowskiej inteligencji, w tym wielu znanych lekarzy. Celem Związku było niesienie pomocy (głównie medycznej), utworzenie przychodni oraz poradni. Budowa Domu Dziecka ruszyła w 1934 roku i trwała blisko cztery lata. Projekt placówki powierzono Stefanowi Strojkowi, absolwentowi Wydziału Architektury krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych. Funkcja Domu Dziecka Związku Wirundów różniła się od funkcji placówek znanych dziś pod tą nazwą. Był to ośrodek doraźnej pomocy dzieciom z biednych rodzin, pozbawiony roli opiekuńczo-wychowawczej. Na parterze Domu Dziecka znalazły się gabinety lekarskie, na pierwszym piętrze duża jadalnia, biblioteka i czytelnia, a na drugim pomieszczenia mieszkalne, w tym mieszkanie kierownika.
Budynek projektu Strojka niewątpliwie wyróżnia się spośród otaczających go kamienic czynszowych swoją oryginalną fasadą – jedną z nielicznych w Krakowie tak wyraźnie nawiązującą do stylu okrętowego. Widzimy tu nie tylko okna pasowe, ale także duże bulaje i maszty flagowe.
Dzisiaj w dawnym Domu Dziecka Związku Wirundów mieści się przedszkole.
Opracowanie:
Kamila Twardowska
Szlak modernizmu
Zobacz inne obiekty na trasie
Osiedle niemieckie przy ul. Królewskiej
Biurowiec Biprostal
Willa przy ulicy Wojciecha Halczyny 14
Wybrane trasy
Poza głównymi trasami
W XX wieku miał miejsce dynamiczny rozwój Krakowa, którego ślady pod postacią wyjątkowych dzieł architektury odnajdziemy na ternie całego miasta. Spacerując po często odległych dzielnicach możemy dotrzeć do wielu wybitnych budowli z okresu międzywojennego oraz z czasów przyspieszonej ekspansji miasta po 1945 roku.
Wesoła i Grzegórzki
Spacer prowadzi przez dawne przemysłowe obszary miasta, które w okresie międzywojennym zaczęto przekształcać w największą dzielnicę willową Krakowa, a po II wojnie światowej w nowe centrum administracyjne i biurowe. Znajdziemy tam budynki emblematyczna niemal dla wszystkich etapów dwudziestowiecznego rozwoju Krakowa.
Krowodrza
W okresie międzywojennym dawną podkrakowską wieś Krowodrza wypełniły luksusowe kamienice i wille. Osią nowego założenia była Aleja Juliusza Słowackiego, a sercem ozdobiony monumentalnymi nowoczesnymi budynkami Plac Inwalidów. Spacer pokazuje najciekawsze przykłady budownictwa mieszkaniowego tego okresu.