Dom czynszowy Towarzystwa Ubezpieczeniowego na Życie „Feniks” przy ulicy Basztowej 13-15 

W przestrzeni Krakowa w okresie międzywojennym pojawiły się pierwsze budynki wysokie. Już w połowie lat 20. ku zaskoczeniu i oburzeniu wielu wzniesiony został gmach Giełdy Pieniężnej „Gródek”. Usytuowany przy ulicy Mikołajskiej wybijał się swoimi siedmioma kondygnacjami ponad okoliczną zabudowę. W kolejnej dekadzie presja na coraz wyższe budynki rosła. Jednym z pierwszych zrealizowanym w tym okresie był drugi dom czynszowy wzniesiony dla wiedeńskiego Towarzystwa Ubezpieczeniowego na Życie „Feniks” przy ulicy Basztowej, w sąsiedztwie Rynku Kleparskiego. Inwestor tego budynku był aktywny na rynku budowlanym Krakowa od lat 20. W 1928 roku przejął pustą parcelę w narożniku Rynku Głównego i ul. Św. Jana powierzając przygotowanie projektu nowego gmachu Adolfowi Szyszko-Bohuszowi. Oddany do użytku w 1932 roku pierwszy gmach „Feniksa” był przyczyną licznych kontrowersji oraz głośnej debaty poświęconej wysokości oraz modernistycznej estetyce budynku. Niezgoda na projekt forsowany przez naczelnego konserwatora Wawelu stała się powodem przeciągnięcia prac. Równocześnie Towarzystwo Ubezpieczeniowe podjęło starania o zakup następnych parcel i nieruchomości w mieście. Jedną z nich była rozległa działka na zapleczy gmachu głównego ASP, pomiędzy ulica Basztową a placem handlowym na Starym Kleparzu.
Jeden z pierwszych projektów nowego budynku powstał w pracowni współpracującego z Towarzystwem Ubezpieczeń „Feniks” Adolfa Szyszko-Bohusza. Podczas, gdy przy Rynku Głównym projektował on koncepcje bliskie stylom historycznym, to przy Basztowej, na zewnątrz Plant zaproponował radykalny skok ku nowoczesności. Pięciokondygnacyjnemu obszernemu budynkowi o pasmowej kompozycji okien miał towarzyszyć obszerny, w całości przeszklony, półkolisty wykusz. Chociaż architekt miał już w swojej twórczości kilka bardzo ambitnych zwrotów ku modernizmowi to projekt drugiego Feniksa był więcej niż zaskakującym.

Ostatecznie zamówienie trafiło do pracowni Jerzego Struszkiewicza i Maksymiliana Burstina, którzy opracowali projekt wykonawczy. Wstępną koncepcję budynku przygotował związany z Wiedniem architekt Leopold Bauer, którego wizja została zmieniona i dostosowana do lokalnych potrzeb przez krakowskich architektów. Firma Struszkiewicza zdobyła rozgłos w Krakowie, dzięki wzniesieniu kilku dużych obiektów dla służby zdrowia, m.in. Kliniki Położniczej (1921-1936) i Szkoły Pielęgniarek (1923-1925) przy ul. Kopernika. Zazwyczaj budynki, które projektowali operowały nowoczesną konstrukcją i tradycyjną, klasycyzującą dekoracją. Budynek Feniksa był zaprzeczeniem tego typu rozwiązań, spójnie łącząc śmiałe rozwiązania konstruktorskie z progresywną estetyką.
Obszerny gmach, który w najwyższym miejscu ma dziesięć kondygnacji łączy w rzucie trzy skrzydła zbudowane wokół wewnętrznego dziedzińca. Kulminacja kompozycji znajduje się w narożniku Basztowej i Rynku Kleparskiego, który został zaokrąglony i nadbudowany wieżą. Dwie dolne kondygnacje wyraźnie wyodrębniono. Ponad handlowym parterem o dużych sklepowych przeszkleniach projektanci umieścili wsparte na wydatnym gzymsie równie obszerne portefenetry piano nobile. Powyżej, ponad kolejnym gzymsem znajduje się pięć kondygnacji o ujednoliconych elewacjach. Umieszczono tam ciągi identycznych, pionowych okien pomiędzy płaskimi lizenami. Budynek wieńczy obszerny gzyms, ponad którym za szerokim, ciągłym tarasem znajdują się okna najwyższej kondygnacji. W zaokrąglonym narożniku dominantę stanowi wieża obejmująca dwie schodkowo ujęte kondygnacje. W najwyższej z nich elewacje przepruto bulajami. Ponad wieżą góruje niewielka sześcioboczna struktura mieszcząca wyjście na dach.

Budynek wyróżniał się wysokością i stanowił jedną z najważniejszych, nowoczesnych dominant panoramy centrum Krakowa. W chwili powstania wielka i majestatyczna bryła o żelbetowej konstrukcji imponowała wysokością oraz zaskakiwała subtelnym i uproszczonym podejściem do dekoracji. Współcześnie kontrast pomiędzy dawną, jeszcze XIX-wieczną, podmiejską zabudową Kleparza a budynkiem Feniksa pokazuje rozmach z jakim dokonywała się międzywojenna przebudowa Krakowa.