Korzystając z tej witryny, zgadzasz się na korzystanie z plików cookie. Możesz zmienić ustawienia dotyczące plików cookie w dowolnym momencie, a także dowiedzieć się więcej na ich temat
Akceptuj Czytaj więcej

Biurowiec Centralnego Zarządu Przemysłu Naftowego

Legenda
Wesoła i Grzegórzki
Lata budowy:

1949–1955

Funkcja:

Biurowce

Adres:

ul. Lubicz 25

Informacje o obiekcie

Architektura realizmu socjalistycznego była definiowana przez dwa założenia: „socjalistyczną treść” i „narodową formę”. O ile pierwsze z nich nie budziło większych kontrowersji, o tyle drugie sprawiało architektom pewien problem. Nawet na Konferencji Architektów Partyjnych, na której w 1949 roku proklamowano socrealizm w architekturze polskiej, nie udało się sformułować jednoznacznej wizji „formy narodowej”. Zadaniem projektantów nowej architektury miało być przede wszystkim zwalczanie, jak powiedział Bolesław Bierut, „burżuazyjnego kosmopolityzmu, przejawiającego się w architekturze w postaci wznoszenia bezbarwnych, pudełkowatych domów, w postaci bezdusznego funkcjonalizmu”. Decyzja o doborze repertuaru form artystycznych stanowiących oręż w tej walce pozostawała w gestii architektów „centralnie” zatwierdzających projekty. W konsekwencji architektura polskiego socrealizmu pozostawiła po sobie dzieła o różnorodnych źródłach inspiracji. Tak na przykład dwa bliźniacze biurowce Centrum Administracyjnego Huty im. Włodzimierza Lenina ubrano w kostium neorenesansowy, a eklektyczny Teatr Ludowy wyposażono w cechy nawiązujące zarówno do monumentalnego osiemnastowiecznego klasycyzmu jak i architektury starożytnego Egiptu.

W architekturze biurowca Centralnego Zarządu Przemysłu Naftowego nie zastosowano jednak żadnych wyraźnych form „narodowych”, czy nawet szerzej – neostylowych. Widzimy tu funkcjonalną architekturę o kosmopolitycznym charakterze, daleką od oficjalnych wymogów. Gmach zaprojektowany przez Włodzimierza Minnicha w 1949 roku (wybudowany w latach 1950-55), zdradza inspiracje twórczością cenionego w Krakowie już przed wojną Augusta Perreta, a szczególnie jego monumentalną koncepcją odbudowy Hawru, której pierwsze projekty powstały w 1945 roku. Wpływy francuskiego architekta widać wyraźnie w opracowaniu fasad: rytmicznych i ażurowych, o uwydatnionym rysunku żelbetowej konstrukcji.
Biurowiec „Bipronaftu” składa się z dwóch siedmiopiętrowych skrzydeł zakomponowanych na rzucie litery T: dłuższego, równoległego do ulicy i krótszego, prostopadłego do niego oraz z małego, parterowego aneksu ulokowanego na tyłach. Przed głównym wejściem do budynku architekt umieścił niewysoką „rotundę” wspartą na kilku słupach. Motyw koła został powtórzony we wnętrzu gmachu w postaci kręconych schodów w holu głównym. W gmachu znalazło się ponad 300 niedużych biur.

Opracowanie:

Kamila Twardowska

Szlak modernizmu

Zobacz inne obiekty na trasie

Wybrane trasy

Trasa

Aleje Trzech Wieszczów

Informacje:
Czytaj

Aleje Trzech Wieszczów to najważniejsza kreacja urbanistyczna i architektoniczna międzywojennego Krakowa. Trasa spaceru prowadzi wzdłuż Alei Adama Mickiewicza, najbardziej reprezentacyjnej części założenia, gdzie powstały monumentalne gmachy Akademii Górniczo-Hutniczej, Biblioteki Jagiellońskiej i Muzeum Narodowego.

Trasa

Godła Kamienic

Informacje:
Czytaj

W okresie międzywojennym szybko rozbudowywany Kraków przywrócił i rozwinął tradycję umieszczania godeł nad wejściami do nowopowstałych kamienic. W ten sposób powstała bogata i rozsiana po całym mieście galeria płaskorzeźb, malowideł ściennych, rzeźb figuralnych, które tworzyli najlepsi krakowscy artyści. Trasa przybliża wybrane przykłady tego wyjątkowego, krakowskiego fenomenu.

Trasa

Wesoła i Grzegórzki

Informacje:
Czytaj

Spacer prowadzi przez dawne przemysłowe obszary miasta, które w okresie międzywojennym zaczęto przekształcać w największą dzielnicę willową Krakowa, a po II wojnie światowej w nowe centrum administracyjne i biurowe. Znajdziemy tam budynki emblematyczna niemal dla wszystkich etapów dwudziestowiecznego rozwoju Krakowa.

Organizator
Inicjatorzy
Wsparcie
Projekt współfinansowany ze środków Miasta Krakowa
Partnerzy